Sugestie dla asystentów rodziny

Określanie celów zmiany

Przy określaniu celów zmiany odwołuj się do wartości, marzeń oraz potrzeb rodziny. Skup się na realizacji zamierzeń rodziny wynikających z jej systemu wartości i przekonań, a nie na realizacji swoich własnych celów czy celów instytucji. Pytaj rodzinę, co jest dla niej najważniejsze, aby zrozumieć jej priorytety. Uwzględniaj wartości i poglądy życiowe rodziny, które są bezpieczne i prawidłowe dla rozwoju dzieci.

Rys. 3. Przesłanki określania celów zmiany

Wydobywanie wartości

Aby pomóc rodzinie uświadomić sobie jej wartości, zadawaj pytania o to, co jest w życiu rodziny najważniejsze. Umożliwi to lepsze zrozumienie motywacji i priorytetów rodziny. Formułując cele zmiany, pytaj rodzinę o jej marzenia. Cele zmiany formułuj na podstawie potrzeb rodziny, a nie problemów.

Konstruowanie celów z różnych perspektyw

Konstruowanie celów jest wyzwaniem, ponieważ trzeba pogodzić różne perspektywy: rodziny, asystenta rodziny, pracownika socjalnego oraz innych instytucji zaangażowanych w proces pomagania (np. sądów, szkół, poradni). Najpierw zapytaj rodzinę, którą z doświadczanych trudności chce zająć się jako pierwszą. Unikaj uznawania celów instytucji za ważniejsze od celów rodziny.

Unikanie niewłaściwych praktyk

Nie wpisuj każdej rodzinie w planach pracy tych samych celów ani nie kopiuj planów określonych wcześniej dla innych rodzin. Narzucanie rodzinom celów własnych bądź instytucji może skutkować ich niechęcią do współpracy. Pracuj nad wspólnym określeniem celów, które będą akceptowane przez wszystkich członków rodziny.

Uczestnictwo wszystkich członków rodziny

Zapraszaj wszystkich członków rodziny do konstruowania celów zmiany, jeśli to możliwe. Uczestnictwo wszystkich członków w tej fazie działania sprzyja efektywności pracy i zwiększa zaangażowanie rodziny. Zadawaj otwarte pytania, które umożliwiają rodzinie swobodne wyrażanie swoich myśli, marzeń i obaw. Aktywne słuchanie jest kluczowe w procesie pomagania.

Podsumowanie

Odmienne perspektywy pojmowania sytuacji rodziny przez rodzinę i asystenta są naturalne i wymagają wzajemnego zrozumienia i szacunku. Kluczowe jest, aby asystent rodziny uwzględniał wartości, marzenia i potrzeby rodziny, a jednocześnie zachowywał profesjonalne granice i elastyczność w podejściu. Dialog, aktywne słuchanie i współpraca jako partnerstwo są fundamentem skutecznej pomocy i wsparcia rodzin w procesie zmiany.